Σχέδιο «Προσκρούστης» για συντάξεις-Ασφαλιστικό - Μεταρρύθμιση με ισοπέδωση παροχών προς τα κάτω

Το τέλος του υφιστάμενου ασφαλιστικού συστήματος, η ισοπέδωση των παροχών, ανεξαρτήτως των εισφορών που κατέβαλε ο ασφαλισμένος, η ουσιαστική κατάργηση των επικουρικών συντάξεων, η μείωση των συντάξεων που ήδη χορηγούνται μέσω του επαναϋπολογισμού τους και η καθιέρωση της - μοναδικής εγγυημένης από τη φορολογία και τον προϋπολογισμό - «εθνικής σύνταξης» ύψους 390 ευρώ για όλους μετά το 67ο έτος αποτελούν την εισήγηση του υπουργού Εργασίας κ. Γ. Κατρούγκαλου προς το Υπουργικό Συμβούλιο για τη μεταρρύθμιση του Νοεμβρίου στο Ασφαλιστικό.

Κατ' ουσίαν ο υπουργός Εργασίας «κατεδαφίζει» πλήρως το σύστημα και συμπιέζει το σύνολο των παροχών προς τα κάτω. Θέτει εν αμφιβόλω το σύνολο των συντάξεων, επανασχεδιάζει το ασφαλιστικό σύστημα εκ του μηδενός, δηλαδή χωρίς να ισχύει καμία από τις παλαιότερες δεσμεύσεις για τα όρια συνταξιοδότησης, το ύψος των συντάξεων και των εισφορών.

Σε συνέντευξη Τύπου διαφοροποιήθηκε σε ορισμένα σημεία από το πόρισμα της λεγόμενης Επιτροπής Σοφών, όπως στην επιβολή φόρου υπέρ του ασφαλιστικού συστήματος, αλλά υιοθέτησε μια σειρά σκληρών μέτρων που ουσιαστικά καταργούν την κοινωνική ασφάλιση.

Πρώτον, καταργεί τα επικουρικά ταμεία τα οποία ενσωματώνει στα ταμεία κύριας ασφάλισης και στην ουσία καταργεί τις καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις. Υποστήριξε ότι ο μόνος τρόπος να διασωθεί η επικουρική σύνταξη είναι η ενσωμάτωσή της, ως συμπληρωματικού κομματιού, στην κύρια σύνταξη.

Δεύτερον, υπεραμύνθηκε της απόφασης για επανυπολογισμό όλων των καταβαλλόμενων συντάξεων (περίπου 2.500.000 παροχές) με βάση τους νέους μειωμένους συντελεστές, γεγονός που θα οδηγήσει τις υψηλότερες συντάξεις σε μειώσεις ως και 30%. Με τον τρόπο αυτόν εκτιμά ότι θα αποφύγει «νέες οριζόντιες μειώσεις», ενώ θα απορροφήσει και την επιστροφή των περικοπών των υψηλών συντάξεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικές με πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ.

Τρίτον, τόνισε ότι με το νέο σύστημα θα διαφοροποιείται το ποσοστό αναπλήρωσης ανάλογα με την αμοιβή του ασφαλισμένου. Παραδείγματος χάριν δεν ισχύει το ίδιο ποσοστό αναπλήρωσης για αμοιβές 700 ευρώ με αντίστοιχες 4.000 ευρώ. Ωστόσο κάτι τέτοιο«ισοπεδώνει» το σύστημα προς τα κάτω και αποτελεί αντικίνητρο για την ασφάλιση των υψηλών αμοιβών, αφού δεν θα υπάρχει προσδοκία ανταπόδοσης. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το πόρισμα της Επιτροπής Σοφών το ποσοστό αναπλήρωσης για κύρια και επικουρική σύνταξη πρέπει να περιοριστεί στο 55% από 70% που είναι σήμερα για 35 χρόνια ασφάλισης.

Με βάση τον κυβερνητικό σχεδιασμό η λεγόμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση τοποθετείται εντός του μηνός Νοεμβρίου και περιλαμβάνει τα πάντα: αυξήσεις ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, μειώσεις συντάξεων των σημερινών αλλά και των μελλοντικών συνταξιούχων, ενιαίες εισφορές, αλλά και αναζήτηση «νέων πόρων» για τη στήριξη του συστήματος.

Οι κυβερνητικές προθέσεις περιγράφονται στην πρόταση των τεχνοκρατών για το Ασφαλιστικό, που παραδόθηκε τις προηγούμενες ημέρες στην κυβέρνηση, τίθεται αύριο προς συζήτηση στο Υπουργικό Συμβούλιο και σε κοινωνικό διάλογο-εξπρές, ως τα μέσα Νοεμβρίου, οπότε και θα κατατεθεί το σχετικό νομοσχέδιο προς ψήφιση στη Βουλή.

«Το πόρισμα δεν είναι η κυβερνητική θέση, αλλά θα προταθεί ως η βάση του δημόσιου διαλόγου» δηλώνει ο υπουργός Εργασίας και επισημαίνει πως τα στοιχεία που δεν αποσαφηνίζονται στο πόρισμα θα αποτελέσουν αντικείμενο συζητήσεων με τους φορείς.

Τι λέει το πόρισμα

Μεταξύ των προτάσεων περιλαμβάνονται: Ενοποίηση όλων των Ταμείων - κύριων και επικουρικών και εφάπαξ - στο ΙΚΑ. Ενα ταμείο κύριας, ένα επικουρικό και ενιαίες παροχές. Ανώτατο όριο αναπλήρωσης εγγυημένο από το κράτος που δεν αποσαφηνίζεται αλλά προσδιορίζεται γύρω στο 55%. Συμπληρωματικά προγράμματα επαγγελματικής - ιδιωτικής ασφάλισης. Ενιαίες εισφορές και συμπληρωματική χρηματοδότηση από ειδική φορολογία αποτελούν την κεντρική αρχιτεκτονική του νέου συστήματος ασφάλισης.

Ωστόσο σοκ προκαλεί η πρόταση της Επιτροπής που υιοθετεί η κυβέρνηση για μειώσεις της τάξεως του 20% ως 30% στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις που ξεπερνούν το νέο όριο ανταπόδοσης το οποίο θα καθιερωθεί στο νέο ασφαλιστικό σύστημα.

Κατά τα λοιπά, το πόρισμα της Επιτροπής προβλέπει ενιαίους κανόνες για εισφορές (ποσοστό και βάση υπολογισμού) και ενιαίες παροχές (ποσοστό αναπλήρωσης συντάξεων) για την κύρια ασφάλιση, τα επικουρικά και τα εφάπαξ, ένα ταμείο για όλους και νέο σύστημα για τους ασφαλισμένους, χωρίς να προσδιορίζεται χρονικά το ποιους θα αφορά. Δηλαδή την ημερομηνία έναρξης της ισχύος.

Η επιτροπή προτείνει τη δημιουργία ενός φορέα κοινωνικής ασφάλισης που θα προέλθει με την ένταξη σε αυτόν όλων των φορέων κύριας, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών. Η σύνταξη θα χωρίζεται σε:

Εθνική-κοινωνική σύνταξη χρηματοδοτούμενη αποκλειστικώς από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ύψος της, κατά τον κ. Κατρούγκαλο, θα κυμανθεί γύρω από τα 390 ευρώ και θα είναι ενιαίο για όλους. Επίσης ο υπουργός ξεκαθάρισε ότι δεν θα προβλέπονται εισοδηματικά κριτήρια για τη χορήγησή της.

Ανταποδοτική σύνταξη. Οι εισφορές του κάθε εργαζομένου θα συσσωρεύονται εικονικά σε έναν ατομικό λογαριασμό και θα τοκίζονται με ένα επίσης εικονικό επιτόκιο. Το σύστημα θα είναι «καθορισμένων εισφορών», θα ισχύει η αρχή της ισοδυναμίας, που σημαίνει, κατά τη συνταξιοδότηση, ότι η συσσωρευμένη αξία των εισφορών ισούται με την παρούσα αξία των μελλοντικών καταβολών της σύνταξης. Οπως μάλιστα χαρακτηριστικά αναφέρει η Επιτροπή, το σύστημα των εικονικών λογαριασμών επιτρέπει την ελαστική συνταξιοδότηση, την επιλογή δηλαδή από τον ίδιο τον ασφαλισμένο της στιγμής συνταξιοδότησής του, πάνω από ένα καθορισμένο όριο ηλικίας.

Παπαδής Κώστας

tovima.gr