ΟΣΕ: Αλλάζουν τα σχέδια εκχώρησης της συντήρησης

ΕΡΓΟΣΕ και υπεργολαβίες στο προσκήνιο καθώς για τον ΟΣΕ έχει μεγάλη σημασία η διατήρηση του δικτύου σε καλή κατάσταση. Προβλήματα και καθυστερήσεις δημιουργούν βάση για διεκδίκηση αποζημιώσεων από τους χρήστες.
Σε αλλαγή του στρατηγικού σχεδιασμού, που προέβλεπε εκχώρηση σε ιδιώτες του έργου της συντήρησης του σιδηροδρομικού δικτύου προχωρά, όπως όλα δείχνουν, ο ΟΣΕ.

Μετά από πολύμηνη αναμονή των σχετικών αποφάσεων, τις οποίες περίμεναν με μεγάλο ενδιαφέρον και σημαντικοί επιχειρηματικοί όμιλοι, τα σχέδια φαίνεται ότι αλλάζουν και η συντήρηση του συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου, εκτός απροόπτου, θα ανατεθεί στην ΕΡΓΟΣΕ, η οποία θα υλοποιήσει το έργο με την συνεργασία υπεργολάβων.
Η αλλαγή των σχεδίων, εφόσον τελικώς υλοποιηθεί και δεν υπάρξει ανατροπή της τελευταίας στιγμής, θα πρέπει, μάλλον, να χρεωθεί στον υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Μιχάλη Χρυσοχοϊδη, οποίος από την αρχή δεν είδε θετικά το ενδεχόμενο εκχώρησης της συγκεκριμένης δραστηριότητας σε ιδιώτες και είχε δώσει εντολή να μελετηθούν τα εναλλακτικά σενάρια.
Το θέμα εξετάστηκε σε ευρεία σύσκεψη όλων των εμπλεκόμενων φορέων και αφού εκτιμήθηκε η κατάσταση αποφασίστηκε ότι το έργο μπορεί να υλοποιηθεί με ένα μοντέλο το οποίο δεν απέχει και πολύ από αυτό που χρησιμοποιείται έως τώρα. Την συντήρηση του δικτύου θα υλοποιεί η ΕΡΓΟΣΕ, με τη συνεργασία υπεργολάβων.
Εξάλλου η ΕΡΓΟΣΕ έχει σημαντική εμπειρία από σιδηροδρομικά έργα και πολύ σύντομα αναμένεται ότι θα ξεκινήσει τα έργα αποκατάστασης στο δίκτυο του προαστιακού της Αθήνας, που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία του εξαιτίας δολιοφθορών και κλοπών οι οποίες έχουν εξελιχθεί σε μάστιγα.

Δυσαρέσκειες

Η αλλαγή στα σχέδια για την συντήρηση σιδηροδρομικού δικτύου σίγουρα θα δυσαρεστήσει τους ενδιαφερόμενους να αναλάβουν το έργο για το οποίο ο ΟΣΕ θα κατέβαλε περίπου 50 εκατομμύρια το χρόνο και στην επταετία (καθώς επταετής αναμένονταν ότι θα ήταν οι συμβάσεις), 350 εκατομμύρια ευρώ.
Μεταξύ των ενδιαφερομένων να αναλάβουν το συγκεκριμένο έργο βρίσκονταν οι παραδοσιακοί προμηθευτές συστημάτων σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης του ομίλου ΟΣΕ, όπως η γερμανική Siemens και η γαλλική Alstom, αλλά και οι εγχώριοι κατασκευαστικοί όμιλοι με σημαντική εμπειρία στα σιδηροδρομικά έργα όπως Ελλάκτωρ, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και J&Ρ Αβαξ.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, που είχε γίνει, το έργο επρόκειτο να δοθεί σε σχήματα οποία θα διέθεταν τμήματα πολιτικού μηχανικού, ηλεκτρολόγου και τηλεπικοινωνιών, ώστε να καλύπτεται το σύνολο των εργασιών συντήρησης.

Το προσωπικό

Είναι βέβαιο ότι η επανεξέταση της ανάθεσης του έργου συντήρησης σχετίζεται και με το προσωπικό, που σήμερα απασχολείται σε αυτή, και το οποίο μπορεί να αντιμετώπιζε πρόβλημα, την ώρα που αναζητείται εναγωνίως προσωπικό για να περιληφθεί στα προγράμματα κινητικότητας και διαθεσιμότητας.
Στον τομέα της συντήρησης απασχολούνται σήμερα περίπου 450 υπάλληλοι του ΟΣΕ οι οποίοι, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, θα απορροφούνταν από τον Οργανισμό σε θέσεις που υπάρχουν κενά, όπως η σηματοδότηση και τη διαχείριση της κυκλοφορίας, αλλά και ρόλο ελεγκτή στο έργο τη συντήρησης.

Η συντήρηση χωρίς οχλήσεις για τους χρήστες το ζητούμενο

Ανεξάρτητα από το φορέα υλοποίησης, πάντως, το έργο της συντήρησης του σιδηροδρομικού είναι όχι μόνο δύσκολο αλλά και κρίσιμο για την λειτουργία του. Το δίκτυο θα πρέπει να διατηρείται σε άψογη κατάσταση, εν όψει και της εντατικοποίησης της εκμετάλλευσής που αναμένεται ότι θα φέρει η πώληση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η ανάγκη για σχολαστικό προγραμματισμό και σωστή συντήρηση του δικτύου, ώστε αυτό να διατηρείται σε άριστη κατάσταση για να μην προκύπτουν ζητήματα εναντίον του διαχειριστή της υποδομής, είχε τονιστεί από τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΣΕ. Ο κ. Θεοφανόπουλος, υποστηρίζοντας την ανάγκη να δοθεί το έργο σε ιδιώτες, είχε επισημάνει τόσο την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ όσο και την πιθανή έλευση και άλλων χρηστών στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Σε κάθε περίπτωση η συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ελάχιστες οι οχλήσεις στην κυκλοφορία της γραμμής κατά τη συντήρηση και τα δρομολόγια να πραγματοποιούνται χωρίς καθυστερήσεις. Αν αυτή η συνθήκη δεν τηρείται δημιουργούνται οι προϋποθέσεις ρητρών αποζημίωσης από τους χρήστες (της ΤΡΑΙΝΟΣΕ ή άλλου) σε βάρος του ΟΣΕ.
Μάλιστα ο στόχος αυτός γίνεται ακόμη πιο δύσκολος αν ληφθεί υπόψη ότι τα επόμενα χρόνια αναμένεται κατακόρυφη αύξηση των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών. Η αύξηση αυτή θα προέλθει από την ολοκλήρωση των έργων στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, αφού μια σειρά πολύ μεγάλων έργων βρίσκονται στο τελικό τους στάδιο και σε περίπου μια τριετία αναμένεται ότι θα είναι έτοιμα.
Επίσης σημαντική συμβολή στην αύξηση των σιδηροδρομικών μεταφορών αναμένεται ότι θα έχει και η αποκατάσταση των συνδέσεων του ελληνικού δικτύου με τα δίκτυα γειτονικών χωρών (διευρωπαϊκός άξονας 10 μέσω Σκοπίων και Σερβίας, διευρωπαϊκός άξονας 22 μέσω Βουλγαρίας). Τα δύο αυτά γεγονότα θεωρείται βέβαιο ότι θα οδηγήσουν σε μεγάλη αύξηση της κίνησης βαρέων συρμών, αύξηση της ταχύτητας των επιβατικών συρμών και σε πύκνωση των δρομολογίων υπεραστικών και προαστιακών συρμών.

Αναγκαία η φύλαξη

Να σημειωθεί, τέλος, ότι εκτός από την συντήρηση, προτεραιότητα αποτελεί και το έργο της φύλαξης του δικτύου. Ένας πολύ μεγάλος αριθμός προβλημάτων που δημιουργούν σοβαρές οχλήσεις στην κυκλοφορία οφείλεται σε βλάβες του δικτύου από εκτεταμένες κλοπές, αλλά και σε τυχαία περιστατικά όπως το χθεσινό συμβάν του εκτροχιασμού της αμαξοστοιχίας.
Τέτοια περιστατικά έχουν πολύ σοβαρή οικονομική επίπτωση, αφού η άρση των δυσκολιών αυτών κοστίζει στον ΟΣΕ εκατομμύρια ευρώ. Χαρακτηριστικά τις επόμενες μέρες δημοπρατείται το έργο ανάταξης της σηματοδότησης του άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη, ύψους 50 εκατ. ευρώ, ενώ σε περίπου 2 εκατομμύρια ευρώ υπολογίζεται το κόστος αποκατάστασης των βλαβών στον Προαστιακό της Αθήνας.
Το κόστος, μάλιστα, θα είναι πολύ μεγαλύτερο αν οι χρήστες του δικτύου αρχίσουν να διεκδικούν αποζημιώσεις για την επιβάρυνση που υφίστανται από τις καθυστερήσεις.
 της Μάρως Τσαντήλα